ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਰੂਸ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਕੈਦੀਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਦਲਾ-ਬਦਲੀ ਪੂਰੀ ਕਰ ਲਈ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਮਾਸਕੋ ਨੇ ਵਾਲ ਸਟਰੀਟ ਜਰਨਲ ਦੇ ਰਿਪੋਰਟਰ ਇਵਾਨ ਗਰਸ਼ਕੋਵਿਚ ਅਤੇ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਦੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਪਾਲ ਵ੍ਹੇਲਨ ਅਤੇ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਕਾਰਾ ਮੁਰਜ਼ਾ ਸਮੇਤ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕੀਤਾ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੀਆਂ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਦੋ ਦਰਜਨ ਦੇ ਕਰੀਬ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਹਮਲੇ ਨੇ ਸ਼ੀਤ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਾਇਆ, ਪਰ ਕੈਦੀਆਂ ਦੇ ਅਦਲਾ-ਬਦਲੀ ਲਈ ਗੁਪਤ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਅਜੇ ਵੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ।
ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਕਾਰ ਕੈਦੀ ਅਦਲਾ-ਬਦਲੀ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਜ਼ਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਸੌਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਿਆਇਤਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋ ਬਿਡੇਨ ਨੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਬਿਡੇਨ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੂਟਨੀਤਕ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਸੀ।
ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਭਾਰੀ ਕੀਮਤ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪਈ। ਰੂਸ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ, ਅਸੰਤੁਸ਼ਟਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪੱਛਮੀ ਨਜ਼ਰਬੰਦਾਂ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਨ ਦੇ ਬਦਲੇ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਅਪਰਾਧਾਂ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਏ ਗਏ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੀਤੀ।
ਸੌਦੇ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਰੂਸ ਨੇ ਵਾਲ ਸਟਰੀਟ ਜਰਨਲ ਦੇ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟਰ, ਗੇਰਸਕੋਵਿਚ ਨੂੰ ਰਿਹਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ 2023 ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਜਾਸੂਸੀ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਾਸੂਸੀ ਦੇ ਦੋਸ਼ ‘ਚ 2018 ਤੋਂ ਜੇਲ ‘ਚ ਬੰਦ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਵ੍ਹੇਲਨ ਨੂੰ ਵੀ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸੌਦੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਰੇਡੀਓ ਫ੍ਰੀ ਯੂਰਪ/ਰੇਡੀਓ ਲਿਬਰਟੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਲਸੂ ਕੁਰਮਾਸ਼ੇਵਾ ਨੂੰ ਵੀ ਮੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕੋਲ ਦੋਹਰੀ ਯੂਐਸ-ਰੂਸੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਫੌਜ ਬਾਰੇ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਫੈਲਾਉਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਮਾਲਕ ਨੇ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਰਿਹਾਅ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੇਮਲਿਨ ਆਲੋਚਕ ਅਤੇ ਪੁਲਿਤਜ਼ਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਲੇਖਕ ਕਾਰਾ-ਮੁਰਜ਼ਾ ਵੀ ਸੀ, ਜੋ ਦੇਸ਼ਧ੍ਰੋਹ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 25 ਸਾਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਕੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਰਿਹਾਅ ਕੀਤੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ 11 ਰੂਸੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕੈਦੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮਰਹੂਮ ਰੂਸੀ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਅਲੈਕਸੀ ਨੇਵਾਲਨੀ ਦਾ ਇੱਕ ਸਹਿਯੋਗੀ ਅਤੇ ਬੇਲਾਰੂਸ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਜਰਮਨ ਨਾਗਰਿਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
